Trong chương trình Kính Đa Chiều, chủ tịch HĐQT công ty Saigon Books thẳng thắn chia sẻ góc nhìn về việc người nổi tiếng phát ngôn chưa bao giờ đọc hết quyển sách.
Góp mặt trong chương trình Kính Đa Chiều mới đây, đạo diễn Lê Hoàng và chủ tịch HĐQT công ty Saigon Books – Nguyễn Tuấn Quỳnh vừa có những chia sẻ nhận định về những thách thức mà các nhà xuất bản đang đối mặt.
Theo host chương trình – đạo diễn Lê Hoàng, anh cho rằng bất lợi đầu tiên của ngành xuất bản hiện nay là sự cạnh tranh với nhiều phương tiện giải trí khác. Nếu như trước đây, ngoài việc đọc sách thì chẳng còn lựa chọn giải trí nào, bởi số lượng phim khá ít và vé rất đắt đỏ, thì thời điểm hiện tại có rất nhiều sự lựa chọn.
Bất lợi thứ hai của các nhà xuất bản hiện nay là sự xuất hiện của những quyển sách có nội dung sơ sài, thiếu chất lượng khiến độc giả mất niềm tin vào sách. Theo đạo diễn Lê Hoàng, trước đây khi đọc một quyển sách, hầu hết mọi người đều tin tưởng vào giá trị sách mang lại nhưng bây giờ độc giả phải có kiến thức chọn lọc mới đọc sách.
Bất lợi thứ ba là sách in đang bị thay thế bằng sách điện tử. Ngoài ra, nhiều người còn có thể tiếp cận với các quyển sách điện tử miễn phí và tạo nên tâm lý đọc “chùa”, làm giảm động lực mua sách giấy truyền thống.
Bất lợi thứ tư của thị trường xuất bản hiện nay là quan niệm về giá trị đọc không còn được đề cao. Bởi ngày nay có nhiều người thành công trong các lĩnh vực văn hóa nghệ thuật, kinh doanh mà không cần đọc nhiều sách. Thực tế ngày nay, kiến thức không chỉ đến từ sách mà còn đến từ rất nhiều nguồn khác nhau.
Bất lợi thứ tư của các nhà xuất bản ngày nay là sách thiếu sự độc đáo để gây nên cơn sốt tương tự những bộ phim điện ảnh chiếu rạp. Nếu như ngày nay có những bộ phim ai cũng phải xem thì trước đó cũng có những quyển sách nhất định phải đọc như Cù lao Tràm, Nỗi buồn chiến tranh, Trăm năm cô đơn,… Đạo diễn Lê Hoàng nhấn mạnh: “Nếu sách không gây cơn sốt trong xã hội thì chứng tỏ vai trò và sự độc đáo của sách đang bị giảm xuống”.
Trước những ý kiến của đạo diễn Lê Hoàng, doanh nhân Nguyễn Tuấn Quỳnh – Chủ tịch công ty Saigon Books đồng ý rằng giới trẻ hiện nay có nhiều sự lựa chọn giải trí, nhất là khi xuất hiện các nền tảng mạng xã hội. Với sự tiện lợi nhanh chóng, tức thì của mạng xã hội dẫn đến hệ quả tạo nên thế hệ “lướt” thay vì đọc sâu.
Về việc hiện nay xuất hiện những quyển sách kém chất lượng, doanh nhân Nguyễn Tuấn Quỳnh nhận định điều này hoàn toàn đúng. Theo chủ tịch Saigon Books, nhà xuất bản luôn phải cân bằng giữa sách bán chạy và chất lượng sách. Tuy nhiên sách bán chạy không phải lúc nào cũng “tỷ lệ thuận” với chất lượng nên nhà xuất bản phải luôn cân đối giữa sách bán chạy và sách hay.
Ngoài ra, theo quan sát của doanh nhân Nguyễn Tuấn Quỳnh, trong thời gian gần đây có những quyển sách “rác” được truyền thông rầm rộ trên mạng xã hội và bán chạy nhờ kế hoạch marketing thu hút. Tuy nhiên chất lượng sách không đáp ứng được kỳ vọng của độc giả, dẫn đến tình trạng bị chê bai và mất niềm tin từ độc giả. Đây là một vấn nạn đối với thị trường xuất bản.
Về sách điện tử, doanh nhân Nguyễn Tuấn Quỳnh tiết lộ anh từng tham gia hội chợ sách quốc tế Frankfurt cách đây 10 năm, trong đó có cuộc hội thảo dự đoán về xu thế của sách điện tử. Với những ưu thế nhất định như vừa gọn, vừa dễ đọc, nhiều người lo lắng sách điện tử sẽ giết sách giấy truyền thống. Thế nhưng đến thời điểm hiện tại, doanh nhân Nguyễn Tuấn Quỳnh nhận thấy thị trường sách điện tử không phát triển mạnh như dự đoán. Ngược lại thị trường sách giấy truyền thống tuy phát triển chậm nhưng lại ổn định. “Cho tới giờ này, tôi khẳng định chắc chắn tỷ lệ sách điện tử còn rất thấp so với sách giấy”, doanh nhân Tuấn Quỳnh – chủ tịch công ty Saigon Books nhấn mạnh.
Liên quan đến những phát ngôn của người nổi tiếng về việc chưa bao giờ đọc hết quyển sách, doanh nhân Tuấn Quỳnh bày tỏ góc nhìn cởi mở: “Thật ra có nhiều cách tiếp cận kiến thức. Không đọc sách không có nghĩa là không học hỏi. Tất nhiên bên cạnh kiến thức từ những nguồn khác thì đọc thêm sách sẽ tốt hơn. Bởi dù sao đi nữa thì sách cũng là tinh hoa kiến thức tích lũy ở đó”.
Cuối cùng, doanh nhân Tuấn Quỳnh đồng ý với đạo diễn Lê Hoàng rằng thị trường sách hiện nay đang thiếu những tác giả, tác phẩm gây sốt như thời kỳ trước. Đạo diễn Lê Hoàng lấy ví dụ về tầm vóc lớn lao của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp. Hiện tại có thể nhắc đến nhà văn Nguyễn Nhật Ánh – ngòi bút của những độc giả trẻ. Song về những lĩnh vực khác vẫn còn vắng bóng nhiều “cây bút” chất lượng.
Ngoài ra, host chương trình Kính Đa Chiều – đạo diễn Lê Hoàng còn nhận định rằng không chỉ sách mất vai trò trong xã hội mà người viết sách cũng ngày càng bị xem nhẹ, mất đi sự thiêng liêng vốn có, bởi ngày nay ai cũng có thể chi tiền để in thơ, in sách hồi ký một cách dễ dãi.
Nam đạo diễn bày tỏ: “Tôi nhìn số lượng bản in và giá tiền quyển sách, tôi biết là chi tiền xuất bản và khi họ in 1 – 2 cuốn thì ghi là nhà văn. Tôi nói thật có nhiều người viết bài báo không sạch mà cũng gọi là nhà văn. Danh hiệu nhà văn bây giờ rẻ quá, điều đấy cũng làm hại sách rất nhiều, làm cho người ta cảm thấy không còn thiêng liêng nữa”.
Đồng quan điểm với đạo diễn Lê Hoàng, doanh nhân Tuấn Quỳnh bày tỏ nếu nhà xuất bản không kiểm soát về chất lượng thì sẽ ảnh hưởng xấu đến sự phát triển của thị trường sách. Tuy nhiên ở một góc nhìn khác, doanh nhân Tuấn Quỳnh nhận định việc xuất bản hồi ký không vi phạm pháp luật, đó là sở thích của mỗi cá nhân và không thể cấm cản. Để dung hòa điều này, doanh nhân Nguyễn Tuấn Quỳnh cho rằng: “Tôi nghĩ chúng ta còn thiếu những tổ chức, những người đánh giá có uy tín để đưa ra những quyển sách nên đọc và phải chấp nhận là có những cuốn sách sẽ không đạt yêu cầu chất lượng”.
Kính Đa Chiều là chương trình talkshow sở hữu format mới lạ và đầy hấp dẫn. Mỗi tập phát sóng của Kính Đa Chiều sẽ cùng bàn luận, đối thoại về một chủ đề hoặc một sự kiện đang được quan tâm xoay quanh những câu chuyện về văn hóa. Các khách mời đến với chương trình đều là những nghệ sĩ nổi tiếng, được khán giả mến mộ. Chương trình hứa hẹn mang đến cái nhìn đa chiều thông qua những cuộc đối thoại sâu sắc, thảo luận và chia sẻ quan điểm dưới góc nhìn của người trong cuộc.
Kính Đa Chiều chủ đề tiếp theo Tín ngưỡng thờ nữ thần với sự tham gia của host Lê Hoàng và Tiến sĩ Nguyễn Thanh Phong sẽ được phát sóng vào lúc 20h ngày 13/1/2025 trên kênh VTV9. Chương trình do VTV9 phối hợp cùng Jet Studio thực hiện.
