Tuần này, Lời Cảnh Báo tiếp tục cập nhật những vấn đề nóng hổi, được dư luận quan tâm gần đây, bao gồm: Lừa đảo qua ứng dụng giả mạo, Nguy hiểm từ bột giảm cân gắn mác “thảo dược gia truyền”.
Anh N.H.T, cư trú tại TP.HCM, cho biết anh thường xuyên nhận được các cuộc gọi mời chào tham gia các gói vay ưu đãi với thủ tục đơn giản, chỉ cần thực hiện “3 bước xác thực” là có thể nhận được tiền giải ngân ngay. Anh N.H.T kể lại: “Sau cuộc gọi, họ gửi cho tôi một đường link để tải ứng dụng về điện thoại. Giao diện của ứng dụng nhìn rất chuyên nghiệp, không khác gì ứng dụng thật của ngân hàng nên tôi không nghi ngờ gì. Vì tin tưởng, tôi làm theo hướng dẫn, gửi cả căn cước công dân và thông tin cá nhân. Không ngờ ngày hôm sau, tài khoản ngân hàng của tôi bị trừ sạch 20 triệu đồng”.
Theo Tiến sĩ Phạm Văn Khoa – Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM, việc cài đặt các ứng dụng không rõ nguồn gốc, đặc biệt là các app giả mạo ngân hàng hoặc công ty tài chính, tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng.“Trước hết, người dùng sẽ đánh mất quyền riêng tư về thông tin cá nhân, đặc biệt là danh bạ điện thoại và hình ảnh lưu trữ trên thiết bị. Một số ứng dụng khi cài đặt sẽ yêu cầu quyền truy cập vào các dữ liệu nhạy cảm như danh bạ, thư viện ảnh, video hoặc thậm chí là vị trí hiện tại của người dùng. Nghiêm trọng hơn, nếu ứng dụng có thể truy cập vào các nền tảng ngân hàng điện tử trên điện thoại, kẻ gian hoàn toàn có thể chiếm quyền điều khiển thiết bị. Từ đó, chúng có thể chiếm đoạt tài khoản ngân hàng và thực hiện các giao dịch như rút tiền hoặc chuyển khoản mà người dùng không hề hay biết”, tiến sĩ Phạm Văn Khoa cho biết.
Tiến sĩ Phạm Văn Khoa cho biết người dùng cần tuyệt đối cẩn trọng khi cài đặt phần mềm trên thiết bị di động, nhất là các ứng dụng liên quan đến tài chính và ngân hàng. Ông cho rằng, người dùng phải chủ động trong việc cài đặt, chứ không phải vì được ai đó mời chào hoặc dẫn dụ qua các đường link lạ. Theo Tiến sĩ, khi đã có nhu cầu thực sự, người dùng cần tìm hiểu kỹ ứng dụng trước khi cài, bao gồm các yếu tố như: ai là nhà phát hành, ứng dụng có bao nhiêu lượt tải, phản hồi từ cộng đồng ra sao. Những thông tin này sẽ giúp xác định mức độ uy tín của ứng dụng. Ông cũng nhấn mạnh, trong trường hợp ứng dụng liên quan đến ngân hàng hoặc tài chính, người dùng phải kiểm tra chắc chắn đó là phần mềm chính thức do ngân hàng phát hành. Những phần mềm có giao diện hoặc logo giống hệt ngân hàng nhưng không đến từ nguồn chính thức thì gần như chắc chắn là giả mạo và tuyệt đối không nên cài đặt.
Theo Thạc sĩ Nguyễn Tấn Hoàng Hải, giảng viên Trường Đại học Luật TP.HCM, việc phát tán và sử dụng phần mềm độc hại nhằm đánh cắp thông tin cá nhân, chiếm đoạt tài sản là hành vi vi phạm nghiêm trọng pháp luật hình sự Việt Nam. Cụ thể, hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) – về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Ngoài ra, còn có thể bị xử lý theo các Điều 285, 286, 288 và 289, liên quan đến các tội danh như: đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng, xâm nhập trái phép vào hệ thống thông tin, và các hành vi vi phạm khác trong không gian mạng.
Thạc sĩ Nguyễn Tấn Hoàng Hải cũng khuyến cáo, khi nghi ngờ bị cài ứng dụng giả mạo hoặc có dấu hiệu bị chiếm quyền kiểm soát thiết bị, người dân cần nhanh chóng thực hiện bốn bước khẩn cấp: “Một là ngắt kết nối mạng và gỡ ngay ứng dụng nghi ngờ. Hai là đổi toàn bộ mật khẩu quan trọng như ngân hàng, email, mạng xã hội, ví điện tử. Ba là liên hệ với ngân hàng để rà soát giao dịch, khóa tài khoản nếu cần thiết. Và bốn là trình báo với cơ quan công an – cụ thể là Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao BA05 hoặc A05 để được hỗ trợ kịp thời”.
Lời Cảnh Báo được phát sóng vào lúc 19h50 Thứ Hai và Thứ Tư hàng tuần trên kênh THVL1. Chương trình do Báo và phát thanh, truyền hình Vĩnh Long phối hợp Jet Studio thực hiện.
