Những vụ ngộ độc nấm liên tiếp xảy ra tại nhiều địa phương như Lâm Đồng, Lạng Sơn hay Phú Quốc đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về thói quen hái và sử dụng nấm rừng không rõ nguồn gốc. Chỉ một lần chủ quan với “nấm rừng quý” được quảng cáo tràn lan trên mạng xã hội, người dân có thể đối mặt với tổn thương gan, thận, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng.
Mới đây, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lâm Đồng tiếp nhận ông L.V.M, trú tại địa phương, trong tình trạng buồn nôn, chóng mặt, tiêu chảy nhiều lần sau khi ăn loại nấm tự hái trong rừng. Trước đó tại Lạng Sơn, bốn người trong cùng một gia đình bị ngộ độc sau khi ăn loại nấm rừng màu vàng nhạt. Tại Phú Quốc, tỉnh An Giang, hơn 10 người phải nhập viện vì ăn nấm tự hái. Tất cả các trường hợp đều được xác định là ngộ độc nấm tự nhiên, gây tổn thương gan, thận và có nguy cơ tử vong.
Chỉ với vài cú nhấp chuột, “nấm rừng” được quảng cáo là quý hiếm có thể được giao tận nhà. Tuy nhiên, không ai biết rõ nguồn gốc của những loại nấm này, liệu chúng có được kiểm định hay không. Khi việc mua bán nấm rừng chưa được kiểm chứng, rủi ro không chỉ nằm ở giá tiền mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng con người.
Chị H.T.H.L (TP.HCM) chia sẻ: “Mình rất thích ăn nấm. Từ trước giờ vẫn mua ở chợ về chế biến cho gia đình. Một lần lướt mạng thấy quảng cáo nhiều người mua, nói là nấm rừng thật nên tôi tin tưởng đặt thử. Khi chế biến thì mùi vị rất lạ. Ăn xong tôi đau bụng suốt hai ngày liền”.

Theo ThS.BS Nguyễn Trương Minh Thế, nấm là loại thực phẩm quen thuộc, đồng thời cũng được dùng trong y học cổ truyền như nấm lim xanh, linh chi, đông trùng hạ thảo… Tuy nhiên, trong rừng có nhiều loại nấm có hình dáng và màu sắc rất giống nấm ăn được, nhưng thực chất là nấm độc. Nếu không có kinh nghiệm, người dân rất dễ nhầm lẫn và bị ngộ độc.
Thực tế cho thấy, việc phân biệt nấm độc bằng mắt thường là cực kỳ khó. Ngay cả chuyên gia cũng phải dùng các phương pháp kiểm tra chuyên sâu. Nhiều người cho rằng đã ăn nấm rừng nhiều lần mà không sao, nhưng chỉ cần một lần nhầm lẫn là có thể để lại hậu quả nghiêm trọng.

ThS.BS Trần Thị Hồng Loan khuyến cáo: “Nấm rừng và nấm trồng nhìn bề ngoài có thể giống nhau nhưng bản chất rất khác. Khi nghi ngờ ăn phải nấm độc, nếu bệnh nhân còn tỉnh táo và vừa ăn trong vòng một giờ, có thể xử lý bước đầu tại nhà bằng cách gây nôn để giảm hấp thu độc tố. Tuy nhiên, chỉ áp dụng khi bệnh nhân không hôn mê, không co giật và còn tỉnh táo. Sau đó phải nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế, đồng thời mang theo mẫu nấm đã ăn để bác sĩ xác định độc chất”.
Sự chủ quan cùng tâm lý chuộng “đồ rừng”, “đồ sạch” khiến nhiều người phải trả giá đắt. Chất độc trong nấm tự nhiên đa phần không có thuốc giải đặc hiệu, nếu không cấp cứu kịp thời có thể dẫn đến tử vong.
ThS.BS Nguyễn Trương Minh Thế nhấn mạnh: “Nhu cầu sử dụng nấm để bổ sung dinh dưỡng là chính đáng. Tuy nhiên, cần sử dụng những loại nấm an toàn, có nguồn gốc rõ ràng. Tuyệt đối không nên chỉ nghe mô tả rồi tự tìm nấm ngoài rừng để ăn, bởi rất dễ nhầm lẫn”.
Vì vậy, người dân không nên vì tò mò, chủ quan mà tự ý hái nấm trong rừng hoặc mua nấm “xách tay”, nấm “rừng thật” từ những nguồn trôi nổi. Hãy luôn tìm hiểu kỹ, hỏi kỹ và kiểm chứng rõ ràng trước khi đưa bất kỳ loại thực phẩm nào lên mâm cơm gia đình.
Lời Cảnh Báo được phát sóng vào lúc 19h50 Thứ Hai và Thứ Tư hàng tuần trên kênh THVL1. Chương trình do Báo và phát thanh, truyền hình Vĩnh Long phối hợp Jet Studio thực hiện.